Сабақтың тақырыбы: Термодинамикадағы жұмыс
Сабақтың мақсаты:
-Термодинамиканың заңдарын қолданып
эксперименттік есептер шығара білу дағдыларын қалыптастыру.
- Алған білімдерін өмірмен
байланыстыра білуге дағдыландыру. -Ұқыптылыққа, пәнге деген қызығушылыққатәрбиелеу.
Сабақтың
түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдісі : сұрақ-жауап , Көрнекілігі:Слайд, таратпа
материалдар
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
Оқушыларды түгендеу
II.Оқушылардың шығармашылық жұмыстарын талдау. III.Бүгінгі
өтетін сабақтың мақсатымен таныстыру IV.Термодинамикадағы
жұмыс А=p
V.
№1. Бір атомды газды 1 күйден 2 күйге ауыстырған кезде,
қандай ΔQ жылу мөлшері берілген?
Шешуі: 1-2 процессі ешқандай процеске жатпайды. Бірақ суретте
көріп отырғандай қысым көлемге тура пропорционал, яғни
, мұндағы
- пропорционалдық коэффициент. Осы
тәуелділіктен оңай түрде,
немесе
алынады. Кез келген газға берілетін жылу
мөлшері термодинамиканың бірінші заңы бойынша анықталады:
Бір атомды газ үшін
бір атомды газға
арналған ішкі энергияның өрнегін пайдаланып оңай анықтауға болады:
екі күй үшін
біріктірілген газ заңынан есептелінеді:
және
Екінші қатынастан біріншіні алып тастасақ, шығатыны:
Осы өрнекті
-ға арналған формулаға қойып, алатынымыз: 1 күйден 2 күйге өту кезінде газдың атқарған
жұмысын
трапецияның ауданы
бойынша анықтауға болады:
№2 Ыдыста
массалары
өзара
әсерлеспейтін үш химиялық сұйықтықтар араласқан;
және меншікті жылу
сыйымдылықтары
сәйкесінше. Қоспаны келесі
- қа дейін
қыздыруға қажетті жылу мөлшерін және қоспаның температурасын анықтаңдар.
Шешуі: Ыдыстағы сұйықтар қыза
отырып, сол агрегаттық күйінде қалады, сондықтан жылулық баланс теңдеуі оңай
жазылады:
Мұндағы
-қоспаның
температурасы;
Осылайша қоспаның
температурасы
Ары қарай қоспаны
- қа дейін қыздыру керек. Ол үшін оған беретін жылу
мөлшері:
( сонымен температураның өзгерістері кезінде сұйықтардың
жылу сыйымдылықтары өзгерген жоқ деп есептеледі).
№3.
Температурасы Т және қалыпты қысымы р болатын қаныққан су буының бір моль
молекулаларының арасындағы орташа қашықтықты анықтаңдар.
Шешуі:Менделеев-Клапейрон
теңдеуіне негізделіп, алатынымыз:
Мұндағы m- будың массасы; М- судың молярлық массасы.
Осыдан будың көлемін
анықтаймыз:
Қаныққан бу 1 моль мөлшерінде алынғандықтан,
бір мольдің көлемі:
Бір молекулаға келетін көлем:
Молекулалар арасындағы
орташа қашықтық:
Үйге тапсырма: мысал №2,№3