Мәңгілік елдің ұлттық тұғыры
Мәңгілік ел. Бұл еліміздің алға қойған мақсаты. Мәңгілік ел дегеніміз ұрпағы ғасырлар бойы бір тудың астын мекендеп, ұзақ әрі баянды ғұмыр кешу. Бұл жолда бүкіл қазақ жұдырықтай жұмыла іс қылуы керек. Себебі,көп түкірсе көл дейді. Жұдырықтай жұмыла алға басуға тырысу қажет. Бұл арада «Бірақ» деген сөз туады. Талай ғасырлар бойы қандай жағдай болмасын елді кері тартатындар көп болған. Оған өмірдің өзі көптеген мысалдарды айқын білдірген. Мысалға алатын болсақ-алма. Алманың тәттісі,табиғиы құрттаған болып шығады.Сонымен қоса кемшіліксіз адам болмайды. Осылардың барлығы анық мысал бола алады. Дәл қазіргі уақытта елімізді кері тартып жүргендер көп. Олар елін сүймейтін жандар. Ондай жандар елге адал қызмет ете алмайды.Себебі, ондай жандар елін сатудан тайынбайды. Мысалыға Отырар қаласын алуға болады.Оны Жошы хан алты ай бойы соғысып,басып ала алмады. Шыңғыс ханның ақылының арқасында басып алды. Ол не болды? Оның ақылы бойынша іштегі шұбар жыланды табу болды.Олда табыла кетті.Ол Қараша атты сатқын болды. Қараңғы түнде қақпаны ашып беріп,елін сатты. Отырарды алты айда баса алмай,алты күнде жермен жексен етті. Ондағы кітапханада тарих тұңғиығына кетті.Отырарды алты ай бойы қорғап,еліне адал берілген Қайырханды жастарға үлгі ету керек. Сол кезде еті тірі,жүрегі қазақ деп соққан жандар елді алға жетелейді.Себебі, олардың ерлігін естігенде жүрегі бір сілкінеді.Елді алға жетелеу үшін елін сүйген жандарды көбейтіп,тәрбиелеуіміз керек. Осы орайда тәрбиелік мәні мол туындыларды елге көптеп таныту керек. Дәл қазіргі уақытта ондай кітаптар,ондай сабақтар,ондай шоулар өте аз. Мысалы: Қожа Ахмет Йасауидіңхикметтерінің кітабы аз шығарылған. Сол секілді шығармалар, туындылар көптеп шығарылып, халыққа, жастарға дәріптелсе, көптеген өзекті мәселелер азаяды деп ойлаймын. Осы орайда Бауыржан Момышұлының мынадай жақсы сөзі бар. «Тәртіпсіз ел болмайды,тәртіпке бағынған құл болмайды.»Осы сөздердің астарында терең мағына жатыр.Сонымен қатар Абай атамыздың он тоғызыншы қара сөзінде «Естілерден шыққан сөзді естіп, ескеріп жүрген адам, өзі де есті болады.» дейді. Естілерден шыққан жақсы сөздерді ескеріп, өзін жақсы жолға шақырса,барлығы тәртіпті болса, елімізде алға басар еді. Сонымен қатар мәңгілік ел болу үшін жастарды бірлікке,тәрбиелікке,татулыққа тәрбиелеу керек. Себебі,болашақ жастардың қолында деп, жастарға үлкен сенім артып отыр. Біз,яғни, жастар оқып , жақсы тәрбие алып, елін сүйер азамат болып өсуіміз керек.Әр қазақ елін сүюі керек. Ол үшін адам баласы өзінің тарихын,түбін білуі қажет.Мысалы: халқымыздың бастауы 1465жылы. Бұл жылы қазақ деген атауды Керей мен Жәнібек сұлтандар Әбілқайыр хандығынан бөлінуі арқылы «Қазақ» деген хандық құрды. Қазақ атауы «Алаш» деген атаумен танылған. Қазақ мемлекеті Жошы ұлысының әскери сол қанаты ретінде, Ақ Орда дәуірінде «Алаш елі» болып қалыптасып, оның билеушісі Орыс хан болды. Орыс хан- «Алаш хан» деген атпен танылды. «Алаш» атауының қазақ атауының тікелей баламасы екендігін бұрыннан білеміз. Бұл туралы парсы, моңғол, орыс деректерінде жеткілікті айтылған. Қазақ хандығы, щамамен 1465-1466 жылдарда құрылды. Хандықты Керек мен Жәнібек сұлтандар құрды.Бірақ қазақ хандығы- қазақ мемлекетілігінің бастауы да, соңғысы да емес. Бұл сақ, үйсін дәуірінен бастап, бүгінге дейін жалғасып келе жатқан тарих көші. Ал Тәуелсіз Қазақстан бұл үдерістің жаңаша баспалдағы.Өткен 2016жыл Бұл жылда «Қазақ хандығының» құрылғанына 550 жыл болды. Сонымен қатар тәуелсіз болғанымызға ширек ғасыр болды, яғни, 25 жыл болды.Керей мен Жәнібек сұлтандар, Әбілқайыр хандығынан бөлініп, қазақ жерін мекендеген ру-тайпалардың басын қосып хандық құрды.Бұл хандықты Керей хан басқарды. Тарихқа сүйенетін болсақ керей ханның ел басқарған ұрпағы аз болған. Негізінен Жәнібек сұлтанның ұрпағы тікелей хан болып, билік құрған. Халқымыздың бейбіт,төскейдегі малын бағып, ешкімге соқтықпай жай жатқан ел. Халқымыз өздігінен ешкімге соғыш ашпаған момын халық. Ал егер өзгелер соғыс ашқан уақытта аянбай елін, жерін қорғаған. Біздей қайсар халықты құртуға көптеген халықтар тырысты. Кез келген жағдайға қолайлы ұлан байтақ жерімізді басып алуды армандады. Бірақ батыр бабалырымыз бұл атырапты қасық қаны қалғанша қорғады. Үш жүздің басы қосылғанда халқымызды ешқандай жау ала алмады. Сол заманның мәселелеріне байланысты «Қасым ханның қасқа жолы», «Есім ханның ескі жолы» және Әз Тәукенің «Жеті жарғысы» секілді заңдар жинағы жарығ көрді. Бұл заңдар жинағы әділдік жолында құрылды. Оны хандар мен әділдігімен қара қылды қақ жарған билер құрастырды. Мысалы қасым ханның тұсында қазақ халқы дамып, халық саны бір миллион адамға жетті. Халқымыздың ішкі алауыздығының кесірінен халқымыз жүздерге бөлініп, ол жүздерді бір-бір хандар биледі. Осы алауыздықты пайдаланып сыртқы жаулар соғыс ашты. Сондай сыртқы жаулардан қорғану үшін үш жүздің басын қосу керек еді. Мұны абылай хан жүзеге асырды. Қазақтың ұлы ханы Абылай 1711 жылы өмірге келді. Абылай хан ел билеген уақытта қазақ хандығы өте қуатты хандық болды. Абылай хан елді 1771 жылдан 1781 жылға дейін биледі. 1781 жылы өмірден өтті.
Уақыт өте келе біріккен хазақ хандығы қайта үш жүз болып бөлінді. XVIII ғасырдың 20 жылдары халқымыз үшін тарихта ел басына күн туған кезең болды, көршілес елдер тарапынан шабуылдар күшейіп, халқымыз үлкен күйзеліске ұшырады. Әсіресе жоңғарладың шығыстан ойран салып ірі соққы беруі, халқымыздың әлеуметтік-экономикалық өмірін қиындата түсті. Бұл жағдайдан шығуға хан-сұлтандар көп ойланды. Ақыры Кіші жүздің ханы Әбілқайыр Ресейдің құрамы кіруге бел буды. 1731 жылы Ресейдің құрамына кірді. Осылай бүкіл халық Ресейдің құрамына кірді. Халқымыз Кеңес үкіметінің құрамына кіргенен кейін де қиындықтарды көп көрді. Кеңес үкіметінің өзі халқымызды жоюға тырысты. Халқымыз мұндай қиындықтан да өтті. Кеңес үкіметі жерімізге бекіністер салып жерімізді тарылтты. Көшпелі мал шаруашылығымен айналысқан халқымызға малын бағатын жер болмады. Сол себепті отырықшылыққа көше бастады. Кеңес үкіметінің 70 жылдық отарлау саясаты халықты әбден әбігерге салды. Осындай қиындықтардан кейін халқымыз көптеген ұлт-азаттық көтеріліске шықты. Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлы бастаған көтеріліс қазақ тарихындағы айтулы көтеріліс болды. Сонымен қатар Амангелді Иманов бастаған көтеріліс. Сонымен қатар халқымызды құрту жолында қолдан жасаған ашаршылық, екінші дүниежүзілік соғыс халқымыздың санын кемітті. Екінші дүниежүзілік соғыс хақымыздын мыңдаған азаматы мен азаматшасын тарих тұңғиығына алып кетті. Бұл соғыс уақытында қазақ жеріне көптеген зауыттар көшірілді. Бұл зауыттар халқымызға көптеген мүмкіндіктер берді. Соғыс өткеннен кейін де жерімізге зауыттарсалынды. Ол зауыттар күні бүгінге дейін өз жұмысын жалғастыруда. Бұл зауыттардың өзге салада да өзіндік пайдасы бар. Мысалы соғыс жылдары оқ шығарған зауыттар қазір темекі шығарып жатыр екен. Мұндай темекі шығаратын зауыттар кенеттен келеңсіздік болып қалса қару-жарақ оқтарын шығарып жұмысын жалғастыра береді. Ал сыра шығаратын зауыттар танкі оқтарын шығаруға қауқарлы. Бұл сақтық шарасы болып табылады.