ШҚО Аякөз
ауданы
Емелтау
ауылы
«Т.Көбдіков
атындағы ЖББОМ»КММ
Жұмабаев
Талғат Мұсаұлы
I- санатты
информатика пән мұғалімі
Ақпарат, ақпарат түрі, формасы және қасиеттері
Жалпы түрде ақпаратдегеніміз – ол нақты өмірді
белгілермен немесе сигналдардың көмегімен бейнелену. Жеке жағдайда ақпарат деп
адамның қоршаған ортадан алатын мәліметтерін айтамыз.
Ақпарат термині латынныңinformatio – түсіндіру, баяндау деген сөзінен шыққан.
Бізді қоршаған ортадағы сан алуан ақпаратты әр түрлі
белгілерге байланысты топтауға болады.
Ақпарат шығу
облысына байланысты былай бөлінеді:
·
Қарапайым – бұл жансыз табиғатта болып жатқан құбылыстар мен процестерді
бейнелейді.
·
Биологиялық – өсімдіктер мен жануарлар әлеміндегі процестерді
бейнелейді.
·
Әлеуметтік – қоғамдағы адам туралы процесті бейнелейді. Ол адамның
практикалық өмір тіршілігімен тығыз байланысты, сондықтан адамның қанша
тіршілік түрі болса, сонша әлеуметтік ақпараттық түрі мен типін ажыратуға
болады. мысалы, қоғамға байланысты ақпаратты көпшілік, арнайы және жеке деп
жіктеуге болады.
Ақпаратты беружәне қабылдауәдістеріне байланысты
келесідей ажыратады:
·
визуальды – көрнекі бейнелер мен арнайы белгілер арқылы таратылады;
·
аудиальды – дыбыс арқылы таратылады;
·
тактильді – сезім арқылы;
·
органо-лептикалық – иіс және дәм арқылы;
·
машиналық – есептеу техникасының көмегімен таратылады.
Информатикада ақпараттың екі түрін қарастырады.
1.
аналогтік, яғни
кез-келген уақытта және кез-келген өлшемге өзгере алатын үздіксіз процесті
сипаттайтын ақпарат ( мысалы, адам денесінің қызғаны, музыкалық шығармалар.)
2. үзілісті, яғни
дискретті процесті сипаттайтын арнаулы уақытта және алдын-ала белгіленген
мәндерін қабылдап өзгеруі мүмкін сигнал. Дискретті процесті сипаттайтын ақпарат
(мысалы, жыл мезгілдері, Морзе әліппесіндегі нүкте және тире).
Информатика тұрғысында ақпараттың негізгі қасиеттері
мынадай:
·
оның анықталған бір жүйемен үзіліссіз байланысы;
·
құрылымдылығы – түскен сигналдардан ақпаратты айқындауға мүмкіндік
береді.
·
пайдалығы ақпараттың мақсаты мен міндетін анықтауға мүмкіншілік береді.
·
құндылығы, ақпараттың тұтастығымен, анықтылығымен, актуальділігімен,
пайдалылығымен анықталады.