Қазақстан тәуелсіздікке қалай қол жеткізгенін
білу үшін
тарихқа көз жүгіртейік.
1723-1727ж. Бұл
кезең қазақ тарихында «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» деген атпен аталады.
Оның қазақ халқына тигізген зардабы, қайғы-қасіреті, аштығы мен қайыршылық
халге душар етуі өте ауыр болды. Қазақтардың көбі Орта Азия мемлектеттерінің
аумағына ауысты.
1730 ж. Қазақ
халқының жоңғарларға азаттық күресі барысындағы өте елеулі оқиға – Аңырақай
шайқасы. Бұл шайқас көктемде Балқаш көлінің оңтүстік – батыс жағалауындағы
Алакөл деген жерде болды. Шайқаста кіші жүздің ханы Әбілқайыр тікелей басшылық
етті. Оған қазақтың үш жүзінің жасақтары қатыс-
ты.
2
1836ж. Бөкей
хандығында ара ірі халық-азаттық көтерілістің бірі болып өтті. Ол
көтерілістің
басты себебі жердің жетіспеушілігі еді. Халық көтерілісін елге белгілі батырлар
И.Тайманұлы мен М.Өтемісұлы басқарып, 200-ден артық сарбаздармен жасақталды.
1837-1847ж.
Кенесары Қасымұлы бастаған ірі ұлт-азаттық көтеріліс. Оған үш жүздің қазақтары
түгел қатысты. Кенсара тарих сахнасына өзінің ұлы бабасы Абылай ханның ісін
жалғастырып, басқарушы ретінде 20мың сарбаздан тұратын жасақ құрды.
1916ж. Ұлт
азаттық көтеріліс кезінде 3 мың қазақ құрбан болды. Бұл қозғалыстың ең ірі
оқиғаларының бірі Торғай облысында болды. Көтерілісшілер жасағын құрған
сардарбасы Имангелді Иманов.
1917-1920 ж.
Алаш қозғалысы 20 ғ. алғашқы ширегінде Ресей империясының орталық билік
жүйесіне қарсы бағытталған ұлт-азаттық көтеріліс . «Алаш» партиясының басшылары
– А.Байтұрсынов, Ә.Бөкейханов, М. Дулатов.
1931-1933
ж. Өркениетті қоғам құру шаралары бүкіл елді тығырыққа тіреді. Аштықтан,
түрлі індеттерден, 1 млн 578 мың халық атамекенін тастап кетті
1937-1938 ж. Бұл
жылдарда көрнекті қайраткерлер жазаға тартылды. Олар: С.Сейфулин, Б.Майлин,
А.Байтұрсынов
1941-1945 ж. Ұлы отан соғысы жылдары.
Қиын да ұзақ 4 жыл. Қазақстандықтар ерекше табандылықпен қаһармандық көрсеткен
Б. Момышұлы, Қ. Қайсенов, Т.Бигельдинов, жас офицер Р. Қошқарбаев. Ер жүрек
батырлар халық каһарманы атағын алды. Шығыс әйелдері арасынан бірінші болып
«Алтын жұлдыз» медалімен марапатталған қазақ қыздары – Ә. Молдағұлова мен М.
Мәметованың еңбектері орасан зор.