Бастауыш сыныпта ойналатын ойын түрлері
«Адасқан әріптер» ойыны
Мақсаты: Логикалык ойлау қабілеттерін жетілдіру.
Ойын шарты:Берілген әріптердің орнын ауыстыра отырып, сөз құрау.
Қ,у,о,ы,ш
– оқушы
Т,п,і,к,а - ....................
І,і,б,л,м,-........................
М,м,ғ,ұ,а,л,і-.................
«Шашылған
дыбыстар ойыны»
Мақсаты: Шашылған дыбыстардан сөз
құрастырып, баланың сөздік
қорын молайту, шапшаң ойлауға тәрбиелеу.
Ойын шарты: Сыныпты бірнеше
топтарға бөліп ойынды жарыс түрінде өткізуге болады.
Шашылған дыбыстардан бірнеше
сөздер құрау, мысалы: а,л,к,л,й,ү,н, дыбыстарынан мынандай сөздер құрауға
болады: ай, күн, үй, т.б.
«Жалғасын тап ойыны»
Мақсаты:Мақал-мәтелдерді есте сақтау қабілеттерін арттыру.
Ойын шарты: Мақал екі қатарға
жазылады. Бірінші қатарда басы, екінші қатарда соңы жазылады. Мақал басы мен
соғының орындары ауыстырылып жазылады. Оқушының міндеті тілдік сызықшамен қосу
арқылы әр мақалдың толық мағынасын
шығару.
А) Ердің сыншысы бітеді
Ә) Жақсы болсаң , жүректе
Б) Ерлік білекте емес, ашу-дұшпан
В) Жері байдың ел
Г) Ақыл дос, ардақты
ат,
Ғ) Кім еңбек етсе жақын
көп
Д) Мал баққанға сол
тоқ
Е) Адам деген - елі
бай
«Сандар әлемі ойыны»
Мақсаты:сөз құрамында сан есімдері бар сөздерді
жазу арқылы еске түсіру қабілеттерін жетілдіру. Сөздік қорларын кеңейту.
Ойын шарты: ойынды жұптық жұмыс
ретінде өткізуге болады. Қай жұп құрамында сан есімдері бар сөздерді көп жазса.
Сол жұп жеңімпаз атанады.
Мысалы:2+бастұз, к+3+ік, тағы басқа.
Ойындардың сапалылығы:
Ойын барысында грамматикалық анықтамаларды, тілдік нормаларды игерту
мүмкіндіктері мол болады. Сабақта мұғалімнің диктаторлық рөлі жойылып, оқушылар
серіктестікке, ынтымақтастыққа, бірігіп жұмыс істеуге деген қызығушылықтары
арттады. Ойын барысында баланың адамгершілік қасиеттері, өмірге деген
көзқарасы, қызығушылығы қалыптасады. Ойын арқылы сыныптағы нашар оқитын
оқушыларды да сабаққа нәтижелі тартуға болады.
Қорытынды
Қорыта айтқанда, оқушы ойын түрлері арқылы
дамытуда үздіксіз құлшыныс, оқуға, білім алуға деген ұмтылыс ұдайы өшпей,
күннен-күнге дами түсуі қажет. Сонда ғана оқушы бойында білім нұры тасып,
сыныптан-сыныпқа көшкен сайын оқушының ішкі дүниесі, сыртқы ортамен байланысы
дамып, оқушы дүниетанымы арта түсері анық.
Заман талабына сай ойын түрлерін ұсына
отырып, оқушы бойында танымдық қабілетін дамыту бүгінгі таңда ұстаз үшін үлкен
жауапкершілік іс болып табылады.
Қоғамның осындай дарынды адамдарға деген қажеттілігін қанағаттандыру талабы білім беру жүйесінің
алдына баланың жеке қабілеті
мен әлеуметтік
белсенділігінің дамуына жол ашу, шығармашылық қабілеті
зор жеке тұлғаны
қалыптастыру міндетін қойып отыр. Бул жердегі мұғалімнің міндеті: әр оқушының
бойындағы бейімділікті дер кезінде көре
біліп, оны
дамыту.
Ұстаз еңбегі - оқушы білімімен өлшенеді десек, ұстаз еңбегінің күрделілігі
- әрбір оқушы жүрегіне жол таба білуінде. Әрбір баланың бойындағы қабілетті дамыту арқылы өзін, өмірді, әлемді
таңып білуге, қоғам
алдындағы
жауапкершілік қасиеттерін сезіндіре білуінде жатыр.
Күтілетін нәтиже:
-
Ойната
отырып жаңа білімді меңгертеді;
-
Танымдык
қызметі мен ой-өрісі кеңейеді;
-
Оқушының
өзіне деген сенімі артады;
-
Оқуға
деген қызығушылығы, белсенділігі дамиды;
-
Оқушыларды
адамгершілікке, бір-бірін сыйлай біліп, көмектесуге
үйретеді.